Aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Universiteit Utrecht is in september 2012 een grootschalig onderzoek gestart naar dyslexie bij hoogbegaafde kinderen. Dyslexie is een aanhoudend en ernstig probleem met de technische leesvaardigheid. Eén van de grootste problemen met betrekking tot hoogbegaafdheid is dat veel van deze kinderen (te) laat of helemaal niet worden herkend. Dit probleem is vooral nijpend wanneer kinderen niet alleen hoogbegaafd zijn, maar ook een specifiek leerprobleem hebben, zoals dyslexie. Hierdoor blijft veelal adequate ondersteuning voor deze kinderen uit. Dit onderzoek wordt mede uitgevoerd om hier verandering in te brengen.

Naar verwachting krijgen hoogbegaafde kinderen met dyslexie doorgaans pas echt problemen wanneer zij een vreemde taal gaan leren. Voor dit onderzoek zijn we daarom op zoek naar kinderen die aankomend schooljaar in de eerste of de tweede klas van het voortgezet onderwijs zitten (geboren tussen 1999 en 2002). Kinderen van alle niveaugroepen kunnen in aanmerking komen om deel te nemen aan het onderzoek. De specifieke onderzoeksgroepen die gevormd gaan worden zijn (1) hoogbegaafd/dyslexie, (2) hoogbegaafd, (3) dyslexie en (4) gemiddeld/geen leerproblemen.

Bij de deelnemende leerlingen zullen een aantal testjes worden afgenomen, om zo meer zicht te krijgen op hun intelligentie en lees- en spellingvaardigheid in het Nederlands en Engels. Daarnaast zal worden gekeken naar onderliggende factoren, zoals geheugen en algemene taalvaardigheid. Het onderzoek vindt thuis of op school plaats en zal per kind in totaal ongeveer 1,5 uur duren. De testdatum en locatie worden in overleg met de ouders/school vastgesteld. Het onderzoek zal worden uitgevoerd door een orthopedagoog in opleiding die beschikt over de benodigde ervaring met het afnemen van deze testen. Sommige kinderen zullen recent al zijn gescreend of onderzocht door een officiële instantie. Indien deze gegevens bruikbaar zijn voor dit onderzoek, kan de testafname worden ingekort.

Na afloop kunnen de ouders en/of de leerkracht, indien gewenst, een overzicht van de onderzoeksresultaten krijgen, inclusief advies. Op basis van de onderzoeksresultaten kunnen echter geen  diagnoses gesteld worden. Mochten wij duidelijke aanwijzingen vinden voor een leerstoornis en/of hoogbegaafdheid, dan zullen we het kind doorverwijzen naar een onderzoeksinstituut voor (verkort) aanvullend of vervolg onderzoek.

Alle gegevens die bij dit onderzoek worden verkregen, zullen als vanzelfsprekend anoniem worden verwerkt. Door deel te nemen aan dit onderzoek kunt u als school niet alleen een bijdrage leveren aan de wetenschap, maar ook indirect (hoog)begaafde kinderen met leerproblemen helpen. Wij hopen daarom dat we op uw medewerking mogen rekenen!

U kunt zich aanmelden door het aanmeldingsformulier op te sturen naar hbdys@uu.nl of door het aanmeldingsformulier in te vullen op onze website[1]. Mocht u vragen hebben, dan kunt u contact opnemen door een mail te sturen naar S.vanViersen@uu.nl of E.H.Kroesbergen@uu.nl.

Met vriendelijke groet,

Lilian Kalee (stagiaire), MSc. Sietske van Viersen en Dr. Evelyn Kroesbergen

Let op!

Ouders: Voor de individuele kinderen geldt dat we het liefst hebben dat er ooit al intelligentie en/of dyslexieonderzoek is gedaan. De ervaring leert dat er anders later toch veel kinderen moeten worden uitgesloten. Ook als de geldigheid van het onderzoek al is verlopen, is het nog steeds van toegevoegde waarde voor ons.

Scholen: De eisen die we stellen aan scholen is dat er dyslexiescreening wordt gedaan (in ieder geval in de 1^e en 2^e klas). Op basis van deze screening is het voor ons gemakkelijker om kinderen te selecteren voor de verschillende onderzoeksgroepen. Verder hebben scholen met alle niveaus (vmbo, havo, atheneum, gymnasium) onze voorkeur. Wellicht moeten we op een later punt nog op zoek naar meer hoogbegaafde kinderen, dit kan dan via de categorale gymnasia.