Een film gemaakt in opdracht van het Platform Bèta Techniek en School aan Zet over onze zesjescultuur en de noodzaak en de kansen om deze achter ons te laten.
Meer hierover: Platform Excellentie
DIT IS EEN GEZAMENLIJK BERICHT VAN NWO EN HET MINISTERIE VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP
Meer wetenschappelijke inzichten over de rol van excellentie op scholen, dat is de centrale gedachte achter het onderzoeksprogramma ‘Excellentie in het onderwijs’. In totaal gaan acht nieuwe onderzoeksprojecten van start. Zij krijgen geld van de Programmaraad voor het Onderwijsonderzoek, onderdeel van NWO. De onderzoeken richten zich op de identificatie en kenmerken van (potentieel) excellente leerlingen en studenten. In een aantal projecten wordt nadruk gelegd op de rol van de docent in het bevorderen van excellentie in de klas; andere onderzoeken richten zich op de effectiviteit van programma’s voor excellentiebevordering.
Ieder kind moet het onderwijs krijgen dat het verdient en worden uitgedaagd om het beste uit zichzelf te halen. Een klein deel van de leerlingen heeft zo veel potentieel dat het met de juiste stimulatie en oefening kan uitgroeien tot een waar toptalent. Niet altijd krijgen zij de aandacht die ze verdienen, ook omdat binnen het onderwijs niet altijd de kennis voorhanden is om deze leerlingen te herkennen en optimaal te bedienen. In de onderwijspraktijk is dan ook meer behoefte aan meer inzicht in de leerwijzen en het leerproces van excellente leerlingen. Daarnaast geven scholen aan meer inzicht te willen in de effectiviteit van bestaande aanpakken voor excellentie en het bereiken van een leercultuur op school die daar bij past. Hoe zorg je er als school voor dat uitblinken ‘normaal’ wordt en dat leerlingen niet bang zijn om uit te blinken?
Bruikbaar in de klas.
Onderzoekers hebben in totaal 42 onderzoeksvoorstellen ingediend die zich richten op het herkennen en selecteren van (potentieel) excellente leerlingen en studenten. De Programmaraad heeft de beste acht onderzoeksvoorstellen geselecteerd om uit te voeren. Het onderzoeksprogramma komt voort uit de actieplannen voor het primair en voortgezet onderwijs en de strategische agenda voor het hoger onderwijs van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW). Doel is om via wetenschappelijk onderzoek kennis te ontwikkelen over wat wel en niet werkt in het onderwijs, zodat leerkrachten en ouders die te maken hebben met ‘excellente leerlingen’ daar hun voordeel mee kunnen doen.
De volgende projecten worden de komende drie jaar uitgevoerd:
Dr. Stéphanie van den Berg – Universiteit Twente – Talent moet opbloeien. De onderzoekers bestuderen de interactie tussen aangeboren talent en de invloed van gezin, school en docent in het ontplooien van cognitief talent op de basisschool. Ze gebruiken hierbij onder meer het Nederlands Tweelingenregister.
Prof. dr. Lex Borghans – Universiteit Maastricht – Excellente leerlingen: wie zijn het, wat doen ze? De wetenschappers onderzoeken in welke mate scholen excellente leerlingen in een vroeg stadium kunnen identificeren en welke aanvullende informatie deze diagnose kan aanvullen. Ook bestuderen zij de kenmerken van het studiegedrag en de motivatie van deze groepen en in welke mate hun ontwikkeling verschilt tussen scholen en naar sociale achtergrond.
Prof. dr. Carla van Boxtel – Universiteit van Amsterdam – Verbeteren van de ontwikkeling van motivatie, zelfregulatie en prestaties van potentieel excellente leerlingen met behulp van een geïntegreerd verrijkingsprogramma voor wiskunde en geschiedenis. De onderzoekers ontwikkelen twee verrijkingsprogramma’s en experimenteren hiermee met verschillende typen taken en groepssamenstellingen.
Prof. dr. Alexander Minnaert – Rijksuniversiteit Groningen – Het stimuleren van de motivatie van de hoogbegaafde leerling. Het onderzoek richt zich op effecten van cognitieve en motivationele differentiatie bij hoogbegaafde en getalenteerde leerlingen.
Dr. Thea Peetsma – Universiteit van Amsterdam – Ontwikkelingstrajecten naar excellentie. De onderzoekers bestuderen de samenhang tussen aanleg, achtergrond-, motivationele, emotionele en sociale kenmerken van leerlingen en onderwijsgerelateerde factoren in het voorspellen van excellentie.
Prof. dr. Erik Plug – Universiteit van Amsterdam – Verheft het tij alle schepen? De onderzoekers richten zich op het meten van het effect van een verbredingsprogramma op de leerprestaties van excellente leerlingen in twee experimenten.
Dr. Judith Schoonenboom – Vrije Universiteit – Excellent studiegedrag bij samenwerkend leren in het hoger onderwijs. Dit onderzoek richt zich op de interactie tussen kenmerken van excellentie, voorkeuren, omgeving en excellent studiegedrag bij samenwerkend leren.
Dr. Eliane Segers – Radboud Universiteit Nijmegen – Het versterken van succesvolle intelligentie in de bovenbouw. De onderzoekers experimenteren met een verrijkt wetenschaps- en techniekprogramma voor getalenteerde leerlingen.
Meer informatie over de toekenningen.
Voor vragen over dit attenderingsbericht kunt u contact opnemen met Edwin Hubers
Tel: 070-349 4313 E-mail: e.hubers@nwo.nl
Programmaraad voor het onderwijsonderzoek (PROO)NWO/MaGW
Oproep van Universiteit Utrecht
Gezocht: kinderen met (vermoeden van) hoogbegaafdheid en/of dyslexie
Op 1 september 2012 start aan de Universiteit Utrecht een onderzoek dat zich richt op het identificeren en onderzoeken van mechanismen die ervoor kunnen zorgen dat hoogbegaafde kinderen met indicatoren voor dyslexie toch een (bijna) gemiddeld lees- en/of spellingsniveau kunnen bereiken. Het doel van het onderzoek is het creëren van nieuwe richtlijnen voor diagnostiek en behandeling van deze groep kinderen.
Gezocht
Voor dit onderzoek zijn wij op zoek naar kinderen uit groep 4, 5 en 6 die mogelijk in een van onze vier onderzoeksgroepen vallen:
– Hoog IQ en vermoeden dyslexie (focusgroep)
– Hoog IQ en geen dyslexie (controlegroep)
– Gemiddeld IQ en dyslexie (focusgroep)
– Gemiddeld IQ en geen dyslexie (controlegroep)
Verschillende testen
Bij de deelnemers zullen verschillende testen worden afgenomen op het gebied van intelligentie, fonologie, lezen/spellen en werkgeheugen/aandacht/woordenschat/ grammatica. Als er recente relevante testresultaten beschikbaar zijn dan maken we daar graag gebruik van.
Het onderzoek
Het onderzoek vindt thuis of op school plaats en ouders krijgen na de afname een kort verslagje opgestuurd met de resultaten van hun kind.
Mocht u uitgenodigd worden om het onderzoek op de universiteit plaats te laten vinden dan worden eventuele reiskosten vergoed.
Aanmelden en meer informatie
Aanmelden kan tot en met 31 december 2012. Voor meer informatie en/ofaanmelding mail naar S. van Viersen (Research Master student) of E.H. Kroesbergen (onderzoeker).
In mijn blog vertel ik over oa onderwijs, hoogbegaafdheid, ADHD, ADD, autisme, dyslexie, beelddenken, fixatie disparatie, Leonardo en ander (voltijds) HB onderwijs en Ik leer anders. Soms incidenteel ook over een ander onderwerpen.
Hoe vind ik een blog?
– Voor alle blogberichten: scroll naar beneden
– Voor een specifieke blog: selecteer een titel in onderstaande lijst.
– Klik rechtsboven op Categorie en maak een keuze naar onderwerp.
– Vul rechtsboven bij Zoeken een zoekterm in zoals titel of onderwerp.
De nieuwste blogs staan bovenaan.
Veel leesplezier.
Dorien Kok
Via de tab Meer… komt u op mijn andere websites.
Vragen aan de staatssecretaris oktober 2015
‘Scholen schenken deze week extra aandacht aan pesten’ september 2015
Onderwijs onderzocht: meerkeuzeopgaven van de Cito september 2015
Oproep i.v.m. onderzoek naar hoogbegaafdheid en pesten september 2015
Als je er niet uit komt met school. september 2015
Thuiszitters, ruim 5 jaar later. september 2015
Passend onderwijs = Geen kind tussen wal en schip! september 2015
Waarom het zo belangrijk is om baby’s regelmatig op hun buik te leggen maart 2015
Anders zijn november 2014
IQ testen: Rakit-2 november 2014
Een cocon om je kind houden. november 2014
Met borstvoeding geen beugelbekkie… september 2014
Logopedie en hoogbegaafdheid april 2014
Onderwijs uitgelegd: doortoetsen februari 2014
Wachtkamerkind februari 2014
Onderwijs in terra incognita: over thuisonderwijs en hoogbegaafdheid Herblogd van Sytze Steenstra Blog januari 2013
Onderwijs onderzocht: Versnellen, ja of nee december 2013
Vol hoofd december 2013
Onderwijs onderzocht: meer motivatie vanuit werken in groepjes oktober 2013
Uw brein is een regenwoud oktober 2013
Mogen peuters nog peuteren en kleuters nog kleuteren september 2013
Kleuters en Cito september 2013
Leerproblemen september 2013
Verschil in snelheid van informatieverwerking tussen tienerjongens en -meisjes. september 2013
Onderzoeksrapport: ‘Slimme leerlingen krijgen extra stof, maar geen extra aandacht’ maart 2013
Oproep: ‘Hoogbegaafd en beelddenken’ Onderzoek naar de visueel-ruimtelijke en verbale informatieverwerking bij hoogbegaafde kinderen. maart 2013
“Waar een klein land groot in moet worden” maart 2013
De littekens die pesten achterlaat. maart 2013
Ontwikkelingsstoornissen juist diagnosticeren: kijk ook in het brein februari 2013
Wie schrijft die blijft. februari 2013
Echt excellente scholen februari 2013
We are the people we’ve been waiting for december 2012
Een vol hoofd – balans tussen denken, voelen en doen november 2012
Onderzoek: We feel, therefore we learn november 2012
Nieuw onderzoek naar excellentie op scholen oktober 2012
Pavlov: Dolores Leeuwin over intelligentie oktober 2012
HB en dyslexie onderzoek Universiteit Utrecht oktober 2012
Onderzoek: hoe aanstaande leerkrachten kunnen worden opgeleid voor onderwijs aan hoogbegaafde kinderen september 2012
Werken met picto’s, thuis en op school september 2012
Zeilen voor passend onderwijs voor thuiszitters augustus 2012
Verkiezingen 2012: de politiek en passend onderwijs voor hoogbegaafde kinderen augustus 2012
Born tot learn juni 2012
Onderwijs uitgelegd: DL en DLE, wat kun je daar als ouder mee februari 2012
Linker vs rechter hersenhelft januari 2012
Over nieuwe richtlijnen AD(H)D juni 2011
Er is geen weg terug naar passend onderwijs maart 2011
Wat is nou eigenlijk beelddenken februari 2011
Onderzoek hoogbegaafdheid februari 2011
Antwoorden van de Minister van Onderwijs januari 2011
‘Onderwijs hoogbegaafde kinderen onder druk’ december 2010
Een lief meisje juli 2010
School hoogbegaafde kinderen in nood juni 2010
Van H naar Beter juni 2010
Je kind als tegenstander juni 2010
Nederlandse talenten: wel de start, maar niet de finish juni 2010
PVDA: ‘hoogbegaafde kinderen kosten klauwen vol geld’ juni 2010
Het meisje met de vleugels juni 2010
Het verhaal van Imme Kors mei 2010
Rondom labelkinderen mei 2010
Dag van de Hoogbegaafdheid mei 2010
Effecten créche bezoek mei 2010
Bart Simpson actie van een hoogbegaafd kind mei 2010
Oproep voor leerkrachten, IB-ers en schooldirecteuren basisonderwijs mei 2010
Is thuisonderwijs in strijd met het belang van het kind? mei 2010
Reken even mee april 2010
Een verraderlijke kloof? april 2010
Slaap kindje slaap april 2010
Laat dat kind toch spelen april 2010
De vroege lezer april 2010
Hyperactiviteit april 2010 – video
Petitie Passend onderwijs voor hoogbegaafde kinderen april 2010
Spijbelaar april 2010
Sociaal-emotioneel achter? maart 2010
Sta open voor de kind maart 2010
Dag van de Leerplicht maart 2010
How can you encourage a child maart 2010 – video
Waarom speciaal onderwijs voor hoogbegaafde kinderen maart 2010
Gewoon geen dyslexie! maart 2010
Vluchten of aanvallen maart 2010
Het gevaar van de nieuwe DSM: V maart 2010
Het sprookje van Ritalin en het placebo effect maart 2010
Zet het onderwijs op je agenda! maart 2010
Onderzoek thuiszitters – Hogeschool Utrecht maart 2010
Feest! maart 2010
Onderzoek sociaal-emotionele ontwikkeling van hoogbegaafde kinderen februari 2010
Hoogbegaafde thuiszitters februari 2010
Om in het hoger onderwijs terecht te komen moet je eerst langs start: de basisschool. Daarna het Voortgezet Onderwijs.
Uit onderzoek is gebleken dat maar 16% van de Nederlandse talenten de finish haalt, oftewel een universitaire opleiding succesvol afsluit.
De rest haakt vroegtijdig af, in verband met ons huidige onderwijssysteem, dat niet gericht is op onderwijs aan getalenteerde en hoogbegaafde kinderen.
Dat er een link ligt met het huidige onderwijssysteem is denk ik wel bewezen door onderzoeken voor het basisonderwijs zoals van het AOB – 80% van de leerkrachten herkent een hoogbegaafd kind niet en een zelfde aantal leerkrachten weet niet wat het hoogbegaafde kind nodig heeft (2008)- en het recente gepubliceerde onderzoek van CNV Onderwijs over labelkinderen.
Het logisch gevolg van dat de overheid geen passend onderwijs biedt aan hoogbegaafden in Nederland is het ontstaan van de Leonardo scholen, voor basis onderwijs en voortgezet onderwijs (VO). Deze scholen bieden het spiegelbeeld aan onderwijs dat gegeven wordt aan kinderen die minderbegaafd zijn, oftewel het speciaal onderwijs.
Het gaat niet alleen om de technische mogelijkheden. Waar het ook om gaat is de inhoud, die er voor moet zorgen dat de student de VO opleiding zo passend ervaart dat hij of zij niet afglijdt van het VWO naar misschien wel de VMBO. Dat deze niet afhaakt omdat de manier van lesgeven niet hoort bij de manier van leren. Dat de studie een uitdaging is en de student niet 50% van de tijd niets te doen heeft, niet gemotiveerd en gestimuleerd wordt.
Er is sprake van groei op dit gebied, zoals door de Leonardo Colleges en de geplande 24 begaafdheidsprofiel scholen van de overheid zelf.
Deze andere manier van denken en doen voor getalenteerde leerlingen moet toch ook in het reguliere onderwijs opgepakt kunnen worden? We kunnen immers niet met zijn allen naar de Leonardo Colleges en de begaafdheidsprofiel scholen. Ze zijn ook niet overal voorhanden. Daarbij heeft elke Leonardo school een vast financieel tekort omdat passend onderwijs gewoon duurder is. Nu zijn het vaak de ouders die geld moeten regelen, via sponsoring of uit eigen portemonnee.
Op papier hebben we 4 onderwijsmodellen voor getalenteerde kinderen in het reguliere Voortgezet onderwijs: compacten en verrijken, individuele leerstoflijnen, VWO Plus programma’s en het Draaideurenmodel. In de praktijk hebben we een duidelijk gemis aan expertise, wil en inzet. Dit is echt specialistenwerk, daar moet je in investeren.
Leuke voorbeelden? Afdelingsleiders voor de brugklas die zeggen dat je met een IQ van 129 niet hoogbegaafd bent en daarom geen onderwijsaanpassingen nodig hebt en niet naar het VWO+ kan. Of een school die stopt met begaafdheidsprofiel school zijn omdat de leerkrachten geen zin hebben in extra’s voor leerlingen die er naar hun mening toch wel vanzelf komen, ze hebben toch talent? Oftewel: mensen die specialistisch werk moeten doen, maar absoluut geen specialist zijn op dit gebied.
Kijk daarom ook eens naar de onderwijspraktijk in de klassen, waar de werkelijke invulling van het stimuleren van talenten plaatsvindt. En kijk eens naar de vorming, oftewel de opleiding van de leerkrachten. Zij bepalen immers de praktijk.
Misschien kan voormalig landbouwminister Cees Veerman dit oppikken, nu hij is klaar is met de Commissie Toekomstbestendig Hoger Onderwijs Stelsel.
Dorien Kok
Een overzicht van alle bog berichten is hier te vinden.
Kind in ontwikkeling, door Dorien Kok 