Categorie archief: Sensomotorische integratie

ADHD of …

loepIk krijg veel kinderen in mijn praktijk waarvoor het vermoeden bestaat dat er sprake is van ADHD of bij wie de diagnose al gesteld is, maar waar nog vraagtekens bij zijn omdat de gestelde aanpak of medicatie niet werkt. Soms wordt de diagnose ook gesteld omdat er dan een budget vrijkomt voor hulp, ook al wordt er niet aan alle diagnosevoorwaarden voldaan.

Ik bekijk de situatie van een kind niet van uit het handboek voor de classificatie van psychische stoornissen (DSM-5), ik ben immers geen psychiater. In het onderwijs gaat men helaas te vaak op diens stoel zitten.

Bij veel kinderen die bij mij komen is er vaak sprake van grote dossiervorming en soms ook al diagnosestelling, terwijl de antwoorden op vragen over onderliggende oorzaken en een daarbij passende en werkende aanpak ontbreekt.

Mijn specialisme is signaleren: kijken wat de aanleiding kan zijn voor gedragskenmerken  (vanuit geschiedenis of huidige situatie/omgeving) en in dossiers tussen de regels door lezen. Dit doe ik alleen of indien nodig via het samenwerkingsverband Buiten de lijntjes (http://Buitendelijntjes.net).

Via voorbeelden uit de praktijk wil ik laten zien dat gedragsproblemen niet altijd hun oorzaak vinden in de psychiatrie. Dat we voorzichtig moeten zijn met labelen, om een onjuist beeld en een incorrecte benadering te voorkomen. De bedoeling is dat de voorbeelden uit de praktijk steeds aangevuld worden.

Voorbeeld 1. ADHD of …

Tom* wordt bij mij aangemeld omdat school vermoedt dat er sprake is van ADHD. Ouders hebben zich hier op ingelezen, maar herkennen hun zoon hier niet in. Wel zien ze dat er problemen zijn.

Tom heeft erg last van motoriek onrust, is soms erg druk in de klas. Zijn schoolwerk spiegelt niet zijn leercapaciteiten. Tom zit in een iPadklas. Hij komt vaak erg moe uit school. Is snel overprikkeld.

Ik verwijs Tom door naar een optometrist met wie ik samenwerk.

Test wijst uit: klantje ziet met zijn ogen meer dan 100%. Hij neemt teveel prikkels op met zijn ogen. De optometrist ziet dit ook als verklaring voor zijn wiebeligheid (compensatie) en andere ADHD gedragingen. Valt dus onder sensorische integratie.

Opdracht: weinig beeldscherm en veel fietsen, vliegeren ed waardoor hij veel ‘ver weg’ moet kijken. Tom gaat naar een school waar het beeldscherm een minder belangrijke rol speelt.

Resultaat: de motorieke onrust en overprikkelbaarheid verminderen duidelijk. Zijn leerresultaten verbeteren. Tom is minder moe als hij uit school komt. Er is geen aanleiding meer ook te kijken naar de diagnose ADHD.

*De namen zijn fictief, het gebruik van een specifieke jongens- of meisjesnaam geeft geen garantie dat het in het echt ook een jongen/meisje betreft. Er is toestemming van de ouders voor het plaatsen van de situatie van hun kind. 

Waarom het zo belangrijk is om baby’s regelmatig op hun buik te leggen.

Valt uw kind snel? Is het erg beweeglijk, kan het zich slecht concentreren? Dit zijn enkele symptomen die kinderen hebben als ze bij kinderfysiotherapie, maar ook steeds vaker bij de osteopaat, komen. Ook slecht slapen, erg teruggetrokken of juist erg druk zijn – met name aan het eind van de dag, komt veel voor.

Deze symptomen kunnen er op duiden dat uw kind problemen heeft met de sensomotorische integratie. Vaak kunnen deze kinderen moeilijk zelf spelen maar zijn ze niet los te rukken van de computer. De sensomotorische problemen uiten zich met name in de klassensituatie.

Maar wat heeft dit te maken met het op de buik leggen van baby’s?

Vanwege de richtlijn preventie wiegendood worden baby’s als ze slapen op de rug gelegd. In de SI 1eerste maanden van hun leven liggen baby’s praktisch niet meer op hun buik. Dit blog is een pleidooi om baby’s, onder toezicht, tussen de slaapjes door toch zo veel mogelijk op de buik te neer te leggen.
Vanuit buiklig de wereld waarnemen en beleven is een essentiële stap in de algehele ontwikkeling van een kind.

Er zijn verschillende manieren om baby’s veilig op hun buik neer te leggen. Op de buik bij papa of mama of met behulp van een rol of voedingskussen. Op schoot is ook een mogelijkheid. De verschillende plaatjes in dit blog laten dit zien. Ook op de buik spelen in de box of op de buik in de wandelwagen tijdens het wandelen.

Allereerst: “Wat is sensorische integratie?”
Sensomotorische integratie is het integreren (samenvoegen) van de zintuigprikkels in de motoriek. We nemen de SI 2 wereld om ons heen waar door middel van onze zintuigen, ons zicht, gehoor, reuk, smaak en onze tastzin. Waarneming via onze zintuigen zet ons (meestal) aan om iets te ondernemen. Het goed kunnen waarnemen, verwerken en integreren van alle prikkels is cruciaal in de (motorische) ontwikkeling van het kind.

Waarom buiklig?
Door het kindje in buiklig neer te leggen wordt het hoofd opgericht. Door het hoofd op te tillen wordt een steunpunt gevormd via het borstbeen met de onderlaag. Vanuit dit steunpunt is het kindje in staat het hoofd en de ogen te draaien om de omgeving waar te nemen.
Door interactie met de omgeving, via de zintuigen, ontwikkelt zich de bewuste motoriek. Informatie vanuit de tast- en evenwichtssystemen kunnen integreren in het lichaam, de sensorische integratie.

Later in de ontwikkeling zal dit steunpunt zich richting het bekken verplaatsen voor de ontwikkeling van de rompbalans, het draaien, zitten, kruipen en uiteindelijk het lopen.

Wanneer de integratie niet goed verloopt.
Kinderen die niet voldoende op de buik hebben gelegen kunnen het moeilijk vinden het steunpunt te SI 3 verleggen van het borstbeen naar het bekken. Daardoor blijven zij te veel bewegen vanuit borstbeen en blijven de prikkels en de prikkelverwerking daar steken. De hele sensorische integratie en verwerking van het tast- en evenwichtssysteem stokt omdat er niet vanuit het bekken wordt bewogen.

Er zijn verschillende mogelijkheden om de integratie te bewerkstelligen:

Bij kinderfysiotherapie is de behandeling erop gericht de motorische ontwikkelingsmogelijkheden van
het kind te vergroten. Het doel is dat het kind beter functioneert in zijn fysieke en sociale omgeving. Bij praktijk “Het Rendier” wordt er werk van gemaakt om doelgericht, functioneel maar vooral ook op een leuke en speelse manier te werken.

Een osteopathische behandeling is erop gericht de dynamiek van het lichaam te herstellen, waardoor de doorbloeding verbetert. Afvalstoffen worden beter afgevoerd en weefsel wordt vitaler. Daarnaast verloopt de prikkelverwerking in de hersenen beter bij vitaler bindweefsel. Dit betekent dat processen makkelijker verlopen en nieuwe vaardigheden beter aangeleerd kunnen worden.

TIPS:
Doe fysieke spelletjes (draaiing) tijdens het verschonen. Draag het kind rechtop in plaats van steeds de maxi-cosi te pakken. Leer je kind vanuit het bekken te bewegen.

Dit blog is tot stand gekomen in samenwerking met Mieke Bindels, kinderfysiotherapeut bij praktijk
het Rendier (www.hetrendier.nl) en Suzanne Koenen, Osteopaat bij Osteopathie Huizen (www.osteopathiehuizen.nl).

Dorien Kok
http://I-CARUS.info