Ik krijg veel kinderen in mijn praktijk waarvoor het vermoeden bestaat dat er sprake is van ADHD of bij wie de diagnose al gesteld is, maar waar nog vraagtekens bij zijn omdat de gestelde aanpak of medicatie niet werkt. Soms wordt de diagnose ook gesteld omdat er dan een budget vrijkomt voor hulp, ook al wordt er niet aan alle diagnosevoorwaarden voldaan.

Ik bekijk de situatie van een kind niet van uit het handboek voor de classificatie van psychische stoornissen (DSM-5), ik ben immers geen psychiater. In het onderwijs gaat men helaas te vaak op diens stoel zitten.

Bij veel kinderen die bij mij komen is er vaak sprake van grote dossiervorming en soms ook al diagnosestelling, terwijl de antwoorden op vragen over onderliggende oorzaken en een daarbij passende en werkende aanpak ontbreekt.

Mijn specialisme is signaleren: kijken wat de aanleiding kan zijn voor gedragskenmerken  (vanuit geschiedenis of huidige situatie/omgeving) en in dossiers tussen de regels door lezen. Dit doe ik alleen of indien nodig via het samenwerkingsverband Buiten de lijntjes (http://Buitendelijntjes.net).

Via voorbeelden uit de praktijk wil ik laten zien dat gedragsproblemen niet altijd hun oorzaak vinden in de psychiatrie. Dat we voorzichtig moeten zijn met labelen, om een onjuist beeld en een incorrecte benadering te voorkomen. De bedoeling is dat de voorbeelden uit de praktijk steeds aangevuld worden.

Voorbeeld 1. ADHD of …

Tom* wordt bij mij aangemeld omdat school vermoedt dat er sprake is van ADHD. Ouders hebben zich hier op ingelezen, maar herkennen hun zoon hier niet in. Wel zien ze dat er problemen zijn.

Tom heeft erg last van motoriek onrust, is soms erg druk in de klas. Zijn schoolwerk spiegelt niet zijn leercapaciteiten. Tom zit in een iPadklas. Hij komt vaak erg moe uit school. Is snel overprikkeld.

Ik verwijs Tom door naar een optometrist met wie ik samenwerk.

Test wijst uit: klantje ziet met zijn ogen meer dan 100%. Hij neemt teveel prikkels op met zijn ogen. De optometrist ziet dit ook als verklaring voor zijn wiebeligheid (compensatie) en andere ADHD gedragingen. Valt dus onder sensorische integratie.

Opdracht: weinig beeldscherm en veel fietsen, vliegeren ed waardoor hij veel ‘ver weg’ moet kijken. Tom gaat naar een school waar het beeldscherm een minder belangrijke rol speelt.

Resultaat: de motorieke onrust en overprikkelbaarheid verminderen duidelijk. Zijn leerresultaten verbeteren. Tom is minder moe als hij uit school komt. Er is geen aanleiding meer ook te kijken naar de diagnose ADHD.

*De namen zijn fictief, het gebruik van een specifieke jongens- of meisjesnaam geeft geen garantie dat het in het echt ook een jongen/meisje betreft. Er is toestemming van de ouders voor het plaatsen van de situatie van hun kind.