En dan is je verjaardag voorbij, je bent nu 4 geworden. Eindelijk, na zo lang wachten, mag je naar school. Nu mag je echt gaan leren. Je kan al lezen, rekenen en schrijven en hebt er echt zin in.
Je vraagt op de eerste dag aan de juf: “Krijg ik hier ook les in Spaans?” Juf zegt: “Nee, alleen het ABC.” Je eerste teleurstelling: die komt hard binnen. Je kent de letters immers al lang. Je wilt dingen leren die je nog niet weet.
Dit is niet het verhaal van één kind. Er zijn veel meer kinderen, die de kleuterschool binnen komen en eigenlijk meteen al op groep 3 niveau functioneren. Helaas moeten zij gewoon aan het begin van het onderwijspad beginnen. Ze lopen 2, 3 of soms wel 4 jaar voor op leeftijdsgenoten.
In de praktijk betekent dit, dat het kind ‘in de wachtkamer’ gezet wordt. Zo zit hij (of zij) daar iedere dag opnieuw – hopend dat hij gezien zal worden, aan de beurt zal komen en men snapt wat hij kan en weet en wat hij dus nodig heeft. Wachtend tot er leerstof langskomt die hij nodig heeft om zich verder te kunnen ontwikkelen. Hopend dat ook hij nieuwe dingen mag leren, onderzoeken, sponsen – eigenlijk gewoon groeien – zoals hij tot nu toe thuis gewend was. Gewoon zijn eigen ontwikkelingslijn volgen.
We hebben het niet alleen over kinderen zoals deze, die hier als voorbeeld wordt genoemd: leergierig en tot nu toe succesvol in zijn ontwikkeling. Bij hem zijn de kenmerken zodanig dat er mogelijk direct een ontwikkelingsvoorsprong in herkend kan worden, als men er in investeert en er de kennis en tools voor heeft. We hebben het ook over kinderen die niet direct zichtbaar zijn: verlegen meisjes, stuiterballen, explosieve kinderen, drop-outs, kinderen met grote faalangst of met een scheve ontwikkeling.
Veel van deze kinderen blijven hun hele schoolse leven in de wachtkamer zitten. Dat in de wachtkamer zitten, houdt namelijk vaak niet op als ze naar groep 3 gaan. Dit los van het feit dat, als ze wel gezien worden, ze vaak nog niet krijgen wat ze nodig hebben om zich te kunnen blijven ontwikkelen. De vraag is wat dit voor het kind betekent?
Het antwoord: schade. Niet gezien worden als kind, niet aangesproken worden op de manier, die bij jou past, niet dat leeraanbod krijgen dat je nodig hebt en jou laat groeien. Het ontbreken van een stimulerende omgeving, die een kind uitdaagt. Dat doet wat met een kind: het beschadigt het kind. Het kind wordt geremd in zijn ontwikkeling en leert niet de vaardigheden, die het later nodig heeft.
Daar komt bij dat de signalen, die een beschadigd kind afgeeft verkeerd gelezen (kunnen) worden. Het kind verhuist hierdoor opnieuw naar een wachtkamer. Deze keer naar die van de jeugdgezondheidszorg, de huisarts, de psycholoog, het ziekenhuis – noem maar op – waar ze hem helemaal niet kunnen helpen. In het ergste geval verdwijnen kinderen zelfs helemaal uit het onderwijssysteem en komen ze thuis te zitten.
Hoe los je dit nu op? Voorkomen is beter dan genezen. Als je weet dat een kind bij aanvang van zijn schoolcarrière een ontwikkelingsvoorsprong heeft, kun je meteen inspelen op de onderwijsbehoefte van het kind. Het is dus van groot belang dat we dit gaan signaleren, voordat een kind naar school gaat. Aandacht voor vroegsignalering, zodat je als juf of meester op de eerste schooldag meteen handvatten hebt om het kind te zien en het daardoor meteen passend onderwijs kunt geven.
Dorien Kok
Kind in ontwikkeling, door Dorien Kok 
Waarom sturen ouders zo’n kind uberhaupt naar school?
Ik denk omdat dit de algemeen aanvaarde logische route is Marianne, zeker voor een eerste kind in een gezin.
Leerplicht, lieve mariannelelieveld. Konden we ze allemaal maar thuishouden en het zelf doen.
Want wat een verdriet. En teleurstelling. En frustratie.
Maar dat mag zomaar niet.
En mocht het wel, dan is het nog niet makkelijk. Want, ook al zijn we nog zo goed geschoold en hebben we nog zo’n brede algemene ontwikkeling, lesgeven thuis aan je eigen kind en het klaarstomen voor de middelbare school is niet iets wat voor iedere ouder weggelegd is.
Dus ook wij modderen aan met school. En zoeken buiten school uitdagingen en passies. Om het leven toch nog leuk en interessant te houden voor onze uk.
Nog anderhalf jaar, dan gaat ze naar de middelbare school. Hopen dat ze dan eindelijk op niveau kan gaan leren.
Ik denk dat dit stuk goed omschrijft waardoor kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong hun enthousiasme voor schoolwerk verliezen.
Alleen is het vaak nog erger wanneer de flink gefinancierde labelwoede om de hoek komt kijken en leerkrachten proberen allerlei andere etiketjes op deze kinderen te plakken. Een logisch gevolg van stoornissen en achterstanden wel financieren en hoogbegaafdheid niet.
Niet leerplicht, maar schoolplicht is wat maakt dat kinderen persé naar school moeten ( Zie http://www.oorvooru.wenst.nl/.)
Leerplicht is universeel. De in 1969 ingevoerde schoolplicht is het typisch Nederlandse dwangsausje dat alles verziekt, samen met het feit dat leerkrachten opgeleid zijn tot zorgsignalering, niet talentontwikkeling, en dat ze opgehitst worden tot groot wantrouwen jegens ouders in het algemeen. Helemaal jegens ouders die zeggen dat hun kind voorloopt. Die komen onmiddellijk in het hokje “pushende ouders” terecht, en krijgen geen rustig moment meer van school.
“Wie gaat er nou in Tornado Alley wonen” vraag je je elk jaar weer af als je de wervelwinden ziet razen door dat deel van de Verenigde Staten. Maar schoolplicht is minstens net zo vernietigend.
Een moeder vertelde mij dat zij de wiegendood van één van haar kinderen als minder traumatisch had ervaren dan het onbegrip wat ze kreeg omtrent de problemen van haar hoogbegaafde kind op school.
Carrières, hele levens worden verwoest door de door zovele deskundigen gehekelde schoolplicht. Maar ja, scholen en zorginstellingen verdienen er schatten mee, en degenen die schoolplichtslachtoffers opvangen ook. Het is alleen wel kapitaalvernietiging, doordat de toekomst van deze kinderen en levens van de ouders worden vernietigd.
En inderdaad, thuiszitten is niet de nachtmerrie, en thuisonderwijs is helemaal geen nachtmerrie, maar juist een droom. Een droom waar ouders voor moeten emigreren om die te verwezenlijken als ze geen vernederende valse labels voor hun kinderen accepteren.
De nachtmerrie is het strafrechtelijk vervolgd worden en jeugdzorg die om de hoek komt kijken als kinderen zonder school zitten,, uithuisplaatsing, en uiteindelijk het helemaal verdwijnen van kinderen. Zelfs rechterlijke machtigingen volstaan niet altijd om door jeugdzorg onterecht uithuisgeplaatste kinderen weer thuis te krijgen.
Onbegrijpelijk, dat jeugdzorg na bewezen 60 jaar misbruik van kinderen nog iets in te brengen heeft op scholen. En net zo onbegrijpelijk, dat de schoolplicht, ondanks de vele deskundigen die hebben geadviseerd het ongedaan te maken, nog steeds bestaat.
Mooi blog Dorien . Ik heb alleen twee aanvullingen: ouders zijn vaak heel goed in staat aan te geven hoe ver het kind al is, wat het allemaal al kan en doet. Scholen luisteren hier niet naar is mijn ervaring, of kunnen het zich niet voorstellen omdat het zo afwijkt, of omdat het kind een zo divers beeld geeft. Verder is thuisonderwijs niet zo’n schrikbeeld, bij ons is het inmiddels ook een positieve keuze. Van thuiszitter verschoven naar thuisonderwijs.
Mijn zoon loopt momenteel ook helemaal vast op de reguliere basisschool. We zijn op zoek naar een andere school, maar met mijn leraarachtergrond is thuisonderwijs wellicht ook een optie.Hoe heb je dit georganiseerd?
Gr. Karin
Onze dochter heeft thuisonderwijs op basis van vrijstelling vanwege medische of psychische ongeschiktheid om een school te bezoeken. In overleg met de leerplichtambtenaar was dit de beste optie.
Een goed stuk! We zijn al een heel eind gekomen sinds dertig jaar geleden, maar er is nog een lange weg te gaan. Ik heb dagelijks klanten in de winkel die soms bijna wanhopig op zoek zijn naar manieren om aan leerkrachten duidelijk te maken dat hun kind niet gemiddeld presteert. Soms duurt het jaren voordat het erkent wordt en soms wisselt het kind zelfs meerdere malen van school voor ze een passende plek weten te vinden. Schrijnend.
Hier hebben we het over ouders die weten wat er aan de hand is. Hoeveel ouders hebben we niet die geen idee hebben wat er speelt, de ‘symptomen’ niet herkennen, en onbedoeld liefdevol aanmodderen door onwetendheid?
Zolang in ons onderwijssysteem een ‘zesjescultuur’ de norm is, zal er geen ruimte (budget) vrij gemaakt worden voor de leerling die extra behoeftes heeft. Jammer, want onderwijs is, mijns inziens, potentieel de beste investering wat een land kan doen op de lange termijn.
Dank Dorien, je verwoordt het goed.
Ik moet hier even wat wegslikken. Dit gaat ook over mijn kind. Een kind van bijna 5 waarvan voor alle betrokkenen duidelijk is dat hij geen gemiddelde presteerder is en dat ook niet wil/ kan worden.
Bij onze schoolkeuze voor hem hebben we hier rekening mee gehouden. We wilden hem een lijdensweg besparen en het aanbod en zorgprofiel van de gekozen school beloofden aan veel van onze wensen te kunnen voldoen.
Helaas was het na 1 week op school al mis en zitten we nu, 1 jaar later, met onze handen in het haar.
Volhouden… nog even volhouden. In de wachtkamer. Tot groep 3. En dan? Dan wordt alles beter?
Een mooi aanbod op papier zegt nog niet alles over de praktijk. En als dat aanbod dan ook nog eens niet voldoende afgestemd blijkt op de vraag en er ook bar weinig ruimte wordt gelaten om af te wijken van de uigestippelde routes, wordt het echt moeilijk.
Te vaak zie ik bij het plus- aanbod van scholen staan dat dit wordt geboden vanaf groep 5.
Dus tot groep 5 moeten deze kinderen, die vanaf dag 1 zijn zoals ze zijn, maar “gewoon” doen? Tegen de tijd dat deze kinderen in groep 5 zitten zijn ze weg. Dan is er nog maar heel weinig over van dat gemotiveerde, breed geinteresseerde kind met leerhonger.
Er wordt veel gesproken over excellentie, en het stimuleren van leerlingen om te excelleren. De kinderen die daar echt potentieel toe hebben, worden echter nog steeds niet of te laat gezien, herkend en erkend. En de stap na het zien, herkennen en erkennen is ook nog geen logische.
Ik zou willen dat al die mooie koppies zonder remming boven het maaiveld uit konden steken. En groeien, groeien, groeien…
Hoi Simone,
Helaas is onze ervaring dat het in groep 3 of 4 niet beter wordt. En vanhet plus onderwijs kun je helaas niet veel verwachten, dit is misschien een paar uurtjes per week en gericht op kinderen die slim zijn en niet op hb kinderen gericht. Wij zijn na 2 jaar tobben op school van school veranderd en hebben het geluk dat er een Leonardo school in de buurt is met plek. Hier zitten allemaal hb kinderen en het onderwijs is/ wordt afgestemd op wat zij nodig hebben. Bijkomend groot voordeel is de sociale factor, de kinderen voelen zich eindelijk herkend en thuis bij elkaar, hier zijn ze ‘gewoon’, net als hun klasgenoten. Van een eenzaam kind zonder aansluiting is onze dochter opgebloeid naar een huppelend en zingend kind.
hai Ellen, op welke leonardo zitten jullie?
Hoi Ellen,
Wat fijn dat jullie een geschikte plek voor je dochter hebben kunnen vinden.
Onze zoon zal na de zomer naar groep 3 Leonardo gaan. En hoe graag ik ook zou willen geloven dat het dan allemaal goed komt, die illusie heb ik zeker niet.
Ook daar zullen wij als ouders de vinger stevig aan de pols moeten houden.
Ik heb wel de hoop dat de dagelijkse omgang met ontwikkelingsgelijken positief voor hem zal werken. Ik zie dat nu tijdens speelmiddagen en afspraakjes ook. Hij bloeit daarvan op.
En nu… nog maar even volhouden 😉
mooi verwoord, heel herkenbaar.
vroeg signaleren is heel belangrijk en ik vind het erg goed dat jullie hier zo mee bezig zijn!~
maar, je schrijft zelf al, ook als ze het weten gaat het nog vaak niet goed – want, dit is specialistisch werk en een gewone leerkracht kàn dit gewoon niet, door onwetendheid, en soms ook onwil. ze moeten op het paadje van de juf lopen….maar het type van mijn zoon zoekt zijn eigen weg, vliegt de bocht uit, vindt dat paadje saai of makkelijk, of het is gewoonweg veeeel interessanter om een kronkelpaadje door het bos te vinden…
Ja, er zijn veel scholen die iets doen, maar het is nog te weinig.
o ja en over huisartsen en psychologen gesproken…ik denk dat daar ook nog wel heel veel uit te leggen valt….zit met de gedachte te spelen dit eens te gaan beginnen….nou ja en nog veel meer.
overigens mooi werkwoord: sponzen…..zal iedere ouder van hb-er begrijpen
groet,
Marrigje de Bok
ja ook hier heel herkenbaar. Voor Mijn dochter van nu 2,5 jaar hebben we getracht te bewerkstelligen dat zij in augustus (dan net 3 jaar) naar groep 1 zou gaan. Uiteindelijk durft de directeur het niet aan vanwege precedentwerking, financien (wilde we zelf bekostigen), verzekering (wilden we ook zelf bekostigen). Iedereen is er van overtuigd dat ze er klaar voor zal zijn en toch wordt ze, vanwege haar leeftijd de wachtkamer in gesleept totdat ze de leeftijd van 4 jaar heeft bereikt. Het is frustrerend ook omdat we de toezegging hebben dat als ze 4 is dat ze dan direct in groep 2 start. Waarom dan toch niet de stoute schoenen aantrekken en direct instromen. Er moet nog veel gebeuren!
Uit ervaring weet ik dat vroeger naar school niet zaligmakend is. De kans is groot dat dat de basisschooltijd verlengd (en dat wil je juist niet…) èn de kans is nòg groter dat het kind 2 maal versneld. Heeft ook nadelen!!
Wel eens aan gedacht aan andere opties? Bijvoorbeeld haar juist langer thuis houden/later naar school laten gaan? Achteraf heb ik er spijt van dat ik onze kinderen niet thuis heb gehouden tot 5 jaar. Zou het niet beter zijn geweest ze als 5-jarige in maart naar school te hebben laten gaan en dan na de zomervakantie naar groep 3?
Verder hebben onze kinderen alle 4 maar 1 jaar gekleuterd. Toen dachten we dat het in groep 3 wel beter zou gaan. Achteraf hadden ze groep 3 juist beter kunnen overslaan omdat ze juist wat je daar ‘leert’ al beheersten.
nee heb nooit over deze optie nagedacht, te meer omdat we ook bij onze oudste veel problemen ondervonden in de tijd voor ze naar school ging. Ook zij heft 1 jaar gekleuterd en is halverwege (wisten toen nog niet over HB) groep 2 naar halverwege groep 3 gegaan. Hoewel de beste oplossing destijds hadden we liever gezien dat ze meteen vanaf het begin naar die groep was gegaan. Nu een jaar verder zie ik dat ze weer ver bovengemiddeld scoort maar of versnellen weer een oplossing is, ik weet het niet. Langer thuis houden is voor mijn geen optie. Het klinkt zwaar maar al meer dan 2 jaar word ik letterlijk volledig door ze geconsumeerd en is er nog weinig van me over. De jongste gaat sindskort een paar dagen naar kinderdagverblijf en dat is voor nu wel even goed. Je punt dat eerder naar school ook meerdere keren versnellen kan betekenen had ik nog niet voor ogen gehouden…….. daar heb je een punt.
Tsja, begrijpelijk!
Toch denk ik dat het goed is te proberen ook aan creatieve opties te denken. Basisschool is zó veel erger dan VO (mits ze op goede niveau terecht komen en de school aansluit!) en idd, versnellen heeft maar heel even succes.
Bij ons was van versnellen het enige echte voordeel dat ze beter aansloten bij kinderen in de klas. Hoe ouder ze worden hoe makkelijker is uit te leggen dat niet iedereen het zelfde is en afwijken màg. Benoemen van hoog leervermogen heeft ook veel voordelen, dan begrijpen ze waarom afspraak met klasgenootje niet doorgaat (niets persoonlijks maar ander kleuter wéét domweg niet dat oma die dag komt ophalen of ze naar balet moet…)
Ik roep maar wat:
– Combinatie met kinderdagverblijf en ’s middags naar een museum, kinderboerderij, computerspel (kun jij ook even bijkomen….)?
– Kinderen (vriendjes van oudste?)in de buurt met zelfde ‘probleem’ ? misschien te doen om elkaars kinderen op te vangen, méér kinderen is makkelijker….
– Zodra ze 4 is kan ze wrs niet meer op kinderdagverblijf terecht. Misschien Kan ze halve dagen naar school?
Hebben jullie een (liefst GOEDE !!!) Leonardo-school of passende basisschool in de buurt?? Kan ze daar misschien met 5 jaar in groep 3 starten?
Onze leidraad is “het beste kiezen van 2 kwaden”, helaas komt het daar vaak op neer. Onze jongste (9 jaar groep 7) is klein van stuk, nog een keer versnellen is daarmee een heel slechte keuze (met 1.35 m) val je op het VO wel heel erg op en kinderen willen liever niet opvallen, dus nog een jaar aanmodderen lijkt ons beter. Voor ons is – na overleg met dochter!!!- een redelijke modus om meer te ondernemen na school en af en toe een dagje ‘ziek’ thuis te houden. Openheid werkt ook goed. Kind heeft inspraak en leert zo ook dat zij niet gek is maar anders.
Zo herkenbaar. Onze zoon zit nu al voor het vijfde jaar op een Leonardoschool en ondanks dat het vanaf het begin al heel goed gaat, is hij nooit meer dat altijd vrolijke, zingende, ontspannen jongetje geworden dat hij was voordat hij naar de basisschool ging. En nu vijf jaar later raakt hij nog in paniek als we onverwacht langs zijn oude basisschool rijden. We zijn er nog steeds niet achter wat er is gebeurd, maar beschadigd? Absoluut!
Wat zou het toch mooi zijn als ieder kind de kans kreeg om te blijven wie het is!
Graag verwijs ik naar mijn blog dat hier bij aansluit. Te vinden op Plazilla.com onder mijn pseudo Thuisinonderwijs, getiteld Leerplicht vc Leerrecht. Heb hem getweet onder @thuis_onderwijs
Wij zijn in onderhandeling met de leerplicht voor een vrijstelling op grond van 5a, maar zien thuisonderwijs eigenlijk als de passende weg voor onze zoon. Wrang om hem te moeten laten ‘afkeuren’ voor school, omdat het systeem hem ziek maakt. Naast HB is hij ook erg sensitief op vrijwel ieder vlak, wij herkennen veel in HSP, maar ook in sensorische integratie problemen. Feit is dat de schoolomgeving knelt en dat hij in een rustige setting, in klein gezelschap uitstekend functioneert en opbloeit. Als ik zie in welke bewoordingen hij ‘school’ omschrijft en hoe stellig hij daarin is, dan breekt je hart. Hij is pas zes en dan al zo teleurgesteld in de wereld om hem heen.
Ik ben geen tegenstander van school, ben zelf nota bene leerkracht op het basisonderwijs, maar het is een utopie te denken dat school voor alle kinderen het passende antwoord is en kan zijn. Daarvoor ontbreekt het bij leerkrachten aan tijd, organisatiemogelijkheden en ondersteuning in de klas en binnen de besturen aan visie ben ik bang. Het leerstof-jaarklassen systeem is voor HB’ers echt een drama.
Roerend mee eens Annemieke.
Zou je misschien de snelkoppeling naar je blog willen geven?
Alvast bedankt!
Hier ook zo herkenbaar… Ondanks alle goeie bedoelingen ten spijt van zorgteam en directie (versnellen van onze kids, plusklas aanbieden, basisleerstof schrappen,…) worden de gemaakte afspraken niet nageleefd door de klasjuf en/of turnjuf. Wij ‘zien’ het niet is dan het antwoord! ( IQ’s van 140 en meer….) Dus wij doen er niet aan mee. Dat zijn de antwoorden die wij krijgen. Ook de directie van onze school beweert dat zijn leerkrachten met fluwelen handjes aangepakt moeten worden en dat zij mogen beslissen wat er wel of niet gebeurd in ‘hun’ klas. Dus nu zijn we ondertussen al sinds september aan het proberen om de klasjuf te overtuigen om die uitbreiding toch aan te bieden. Dit gaat dan letterlijk over het geven van een mapje met oefeningen die zijn samengesteld door het zorgteam of het gaat over een turnjuf die het niet vind kunnen dat onze zoon 1 uurtje turnen zou missen om naar de plusklas te gaan. Zelfs een CLB beweert ons niet hiermee te kunnen helpen, wij hangen dus elk schooljaar opnieuw af van de ‘goodwill’ van de klasjuf waar onze zoontjes terecht komen en anders zullen wij elk schooljaar opnieuw moeten vechten voor onze ventjes. Vorig schooljaar hebben we een goeie juf gehad en relatief weinig problemen. Dit schooljaar zijn we al gesprekken aan het voeren sinds half oktober….
Dus onze kinderen zitten ook in de ‘wachtkamer’: in afwachting van de plusklas, in afwachting van het eerste leerjaar waar hij eindelijk zal ‘leren’,….hier ook al veel drama’s…. tot kinddepressie toe!
Het valt of staat inderdaad elke keer met de juf/meester. Dat merken wij ook keer op keer.
Maar ik denk ook dat het moeilijk te bevatten is voor een juf wat een hoogbegaafd kind hebben of zijn inhoudt als je er zelf niet één hebt of bent geweest. En als je dan ook nog eens een te volle klas hebt en te veel zorgkinderen en daardoor eigenlijk te veel werk en dan komt daar weer zo´n ouder die vindt dat zijn of haar kind bijzonder is. En je beeld bij hoogbegaafd is fout en daardoor `zie´ je het niet, tja, dan gaat het niet gebeuren ook.
Zo frustrerend.
Hier ook een meisje dat in de wachtkamer zat. In groep 1 al duidelijk klaar om naar groep 3 te gaan. Maar volgens de school kon daar echt geen sprake van zijn. Ze wilde toen al niet meer naar school en vond het saai. Ze kon al lezen en rekenen. Ik vroeg me dus af wat ze nog bijna 2 jaar in de kleuterklas ging doen. Ze heeft in groep 2 een rotjaar gehad. Iedere dag huilend naar school gebracht. Uiteindelijk mocht ze steeds werkjes uit groep 3 maken, toen ging het ietsjes beter. Maar versnellen of doortoetsen, geen sprake van. Helaas dus niet echt een flexibele school.
Misschien is het verstandig om eens andere scholen te gaan bekijken, als ze je dochter niet kunnen geven wat ze nodig heeft.
En als je die dan gevonden hebt, dan willen wij hier heel graag weten welke school dat dan is! 😉
Pingback: Eindelijk naar school! | Xandra van Hooff