De juf houdt stug vol dat je kind te weinig speelt, geen belangstelling heeft voor de poppenhoek bijvoorbeeld. Je kind oogt volgens haar nog erg jong, heeft geen aansluiting met de rest van de kleuters. Je kind doet ook niet goed mee in de kring, zegt nooit wat en toont ook geen belangstelling. Misschien maar een extra jaar kleuteren dan. Ieder kind moet toch spelen!

Het kan zijn dat dit kind inderdaad nog een jaar moet kleuteren. Het tegenovergestelde kan echter ook het geval zijn:
hoogbegaafdheid is een woord die we eigenlijk pas vanaf de leeftijd van 6 jaar gebruiken. Tot die tijd spreekt men meestal van een ontwikkelingsvoorsprong. Het kan namelijk iets tijdelijks zijn. Een kind met een bepaalde ontwikkelingsvoorsprong hoeft niet altijd voor te blijven, in vergelijking met leeftijdsgenoten. Onderzoek wijst uit dat de voorsprong meestal niet maar tijdelijk is. Meestal is er sprake van een constante in de ontwikkeling (onderzoek Cahan & Gejman, 1993).

Het is gewoon een feit dat sommige kinderen zich sneller ontwikkelen dan dat de kalender bij kan houden. Officieel is het kind volgens het aantal verjaardagen pas vier jaar, maar eigenlijk is het 6 jaar. Wat niet wil zeggen dat het op elk gebied de 6 jaar is, motorisch is het kind misschien gewoon wel 4 jaar.

Zo’n kind stroomt in groep 1 dus niet binnen op het niveau van elke andere kleuter die begint op school. Er kan een voorsprong van een jaar, misschien wel 2 liggen. Het kind overstijgt altijd het niveau van de groep en zal ook nooit de feitelijke 10 schoolmaanden voor de lesstof van dat jaar nodig hebben. Dit kan ook tot gevolg hebben dat er geen sociale aansluiting is bij de leeftijdsgenoten. Er zijn geen raakvlakken en school zal deze ook nooit bereiken. Wat er dus kan gebeuren is dat een kind na 4 schooljaren, met de leeftijd van 8 jaar, eigenlijk klaar is met de basisschool.

Rob Brunia heeft vanuit onderzoeksgegevens een mooie grafiek gemaakt, die dit ook laat zien.

Als we dan even terug gaan naar de 1e kleuterklas, met 4 jaar, dat is het echt duidelijk nodig dat er anders naar kleuters met een ontwikkelingsvoorsprong gekeken wordt. Dus niet alleen naar de kalender leeftijd, maar ook naar de ontwikkelingsleeftijd.

En op zich is het natuurlijk ontzettend leuk om te spelen met de andere kleuters, maar misschien wordt het ook tijd dat men beseft dat bezig zijn met sommen, lezen en schrijven hun manier van spelen is. En dat je soms niet naar leeftijd moet kijken voor de juiste sociale contacten.

Dorien Kok
http://www.I-CARUS.info